Przedsiębiorca w trakcie prowadzenia swojej działalności gospodarczej musi się liczyć z faktem, że w jego firmie pojawią się inspektorzy kontroli. Warto znać swoje prawa podczas przeprowadzania przez nich czynności kontrolnych. Ograniczeni są oni bowiem różnego rodzaju limitami.
Zasadniczo jedna kontrola w firmie
Nie można równocześnie podejmować i prowadzić więcej niż jednej kontroli działalności przedsiębiorcy. Stanowi o tym art. 82 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Oznacza to, że inspektor, który przychodzi na kontrolę w sytuacji, kiedy inny organ prowadzi już w firmie czynności kontrolne, musi odstąpić od rozpoczęcia inspekcji. Wówczas powinien ustalić z przedsiębiorcą inny termin podjęcia swojej kontroli.
Dopuszczalne przypadki więcej niż jednej kontroli
Równoczesne przeprowadzenie czynności kontrolnych w firmie, w której już trwa kontrola, jest jednak możliwe, jeżeli są one niezbędne do zakończenia innej kontroli u tego przedsiębiorcy.
Ustawodawca wyszczególnił także katalog przypadków, kiedy dopuszczalne jest przeprowadzenie u przedsiębiorcy równocześnie więcej niż jednej kontroli. Chodzi tutaj m.in. o sytuacje, kiedy:
1) przeprowadzenie kontroli jest niezbędne dla przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa lub wykroczenia, przeciwdziałania popełnieniu przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego lub zabezpieczenia dowodów jego popełnienia,
2) kontrola jest prowadzona w toku postępowania wszczętego na podstawie przepisów ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów,
3) przeprowadzenie kontroli jest uzasadnione bezpośrednim zagrożeniem życia, zdrowia lub środowiska naturalnego,
4) kontrola dotyczy zasadności dokonania zwrotu podatku od towarów i usług przed dokonaniem tego zwrotu.
Kontrola w przedsiębiorstwach wielozakładowych
W przypadku przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą w więcej niż jednym zakładzie lub innej wyodrębnionej części swojego przedsiębiorstwa zasada nieprowadzenia w tym samym czasie więcej niż jednej kontroli odnosi się do zakładu lub części przedsiębiorstwa. Zasada ta ma zastosowanie w odniesieniu do przedsiębiorstw zatrudniających co najmniej 50 pracowników, których roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych przekracza równowartość w złotych 10 mln euro, lub sumy aktywów bilansu sporządzonego na koniec jednego z dwóch ostatnich lat obrotowych przekroczyły równowartość w złotych 10 mln euro.
Limity czasu kontroli
Obowiązują limity czasu prowadzenia przez inspektorów czynności kontrolnych. Limity te mają zastosowanie w odniesieniu do maksymalnego okresu kontroli inspektorów danej inspekcji. Natomiast nie stanowią podstawy do wyznaczenia łącznego maksymalnego czasu trwania wszystkich kontroli, czyli różnych organów, u danego przedsiębiorcy (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 stycznia 2009 r., sygn. akt II GSK 644/09).
Przedłużenie czasu trwania kontroli
Przedłużenie czasu trwania kontroli jest możliwe jedynie z przyczyn niezależnych od organu kontroli i wymaga uzasadnienia na piśmie. Uzasadnienie doręcza się przedsiębiorcy i wpisuje do książki kontroli przed podjęciem dalszych czynności kontrolnych. Przedłużenie czasu trwania kontroli nie może naruszać terminów wymienionych poniżej w tabeli.
Istnieje także możliwość przedłużenia czasu trwania kontroli, jeżeli w toku prowadzonych już czynności zostanie ujawnione zaniżenie zobowiązania podatkowego lub zawyżenie straty w wysokości przekraczającej równowartość 10% kwoty zadeklarowanego zobowiązania podatkowego. Będzie to miało miejsce również w przypadku ujawnienia straty albo w przypadku ujawnienia faktu niezłożenia deklaracji pomimo takiego obowiązku. Uzasadnienie przedłużenia czasu trwania kontroli umieszczone zostaje w książce kontroli i protokole kontroli. W tym przypadku czas trwania kontroli nie może spowodować przekroczenia dwukrotności ustawowych limitów.
Kategoria przedsiębiorcy
Charakterystyka kategorii przedsiębiorcy
Maksymalny limit czasu trwania kontroli
mikroprzedsiębiorca
w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 10 pracowników oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 2 mln euro (*) lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 2 mln euro (*)
12 dni roboczych
mały przedsiębiorca
w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 50 pracowników oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 10 mln euro (*) lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 10 mln euro (*)
18 dni roboczych
średni przedsiębiorca
w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:
1) zatrudniał średniorocznie mniej niż 250 pracowników oraz
2) osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych nieprzekraczający równowartości w złotych 50 mln euro (*) lub sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat nie przekroczyły równowartości w złotych 43 mln euro (*)
24 dni roboczych
pozostali przedsiębiorcy
48 dni roboczych
(*) wielkości wyrażone w euro przelicza się na złote według średniego kursu ogłoszonego przez NBP w ostatnim dniu roku obrotowego wybranego do określania statusu przedsiębiorcy
Podstawa prawna: ustawa z dnia 2.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. nr 220, poz. 1447 ze zm.).
za pomocą Limity czasowe i ograniczenia podczas kontroli w firmie – ZAKŁADAMY FIRMĘ.